An toàn điện không chỉ giúp bảo vệ tính mạng con người mà còn ngăn ngừa cháy nổ, hư hỏng thiết bị điện. Vậy an toàn điện là gì và làm thế nào để đảm bảo sử dụng điện đúng cách? Hãy cùng Phúc Gia tìm hiểu 9+ giải pháp hiệu quả giúp bạn và gia đình tránh được các rủi ro về điện ngay trong bài viết này!
Xem thêm: Hồ sơ năng lực của Trung tâm Thử nghiệm Kiểm định và Chứng nhận Phúc Gia
1. An toàn điện là gì?
An toàn điện là tập hợp các biện pháp phòng ngừa và ứng phó nhằm giảm thiểu tai nạn do điện gây ra, bao gồm điện giật, bỏng, tổn thương nội tạng và nguy cơ cháy nổ. Việc tuân thủ các quy tắc an toàn điện không chỉ bảo vệ tính mạng con người mà còn giúp sử dụng điện hiệu quả và tiết kiệm.
Bất cẩn trong sử dụng điện là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tai nạn nghiêm trọng. Theo thống kê của Cục Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ năm 2024, có đến trên 70% các vụ cháy được điều tra và làm rõ nguyên nhân do sự cố hệ thống, thiết bị điện.
2. Những nguyên tắc an toàn khi sử dụng điện
Việc tuân thủ các nguyên tắc an toàn điện không chỉ giúp bảo vệ tính mạng con người mà còn hạn chế tối đa nguy cơ chập cháy, hư hỏng thiết bị và thiệt hại tài sản. Dù là trong sinh hoạt hàng ngày hay công việc, việc sử dụng điện đúng cách là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn cho chính bản thân bạn.
Dưới đây là những nguyên tắc an toàn cần ghi nhớ khi sử dụng điện:
- Đào tạo & chuyên môn: Chỉ những người có chuyên môn hoặc được đào tạo mới được phép vận hành, lắp đặt và sửa chữa thiết bị điện.
- Ổ cắm & dây điện: Sử dụng dây cắm đủ tải, bố trí ổ cắm hợp lý, tránh cắm nhiều thiết bị vào một ổ điện để giảm nguy cơ quá tải.
- Bố trí dây điện: Giữ dây điện gọn gàng, tránh vướng víu để hạn chế rủi ro tai nạn và chập cháy.
- Lắp đặt thiết bị đúng vị trí: Ổ cắm, cầu dao, công tắc cần đặt ở vị trí cao ráo, cách mặt đất tối thiểu 1.4m để tránh ẩm ướt và nguy hiểm cho trẻ em.
- Thiết bị đóng ngắt điện: Lắp đặt cầu dao, aptomat phù hợp để ngắt điện khi quá tải hoặc sự cố.
- Kiểm tra & bảo trì định kỳ: Thường xuyên kiểm tra hệ thống điện, dây dẫn và thiết bị để kịp thời phát hiện hư hỏng, rò rỉ điện.
- Không sử dụng thiết bị điện khi sạc: Tránh sử dụng điện thoại, iPad, túi sưởi…trong lúc đang sạc để hạn chế nguy cơ chập cháy, giật điện.
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn điện: Không chạm vào các bộ phận mang điện như ổ cắm, cầu dao, chỗ nối dây… để tránh bị điện giật.
- Giữ khoảng cách với nguồn điện cao thế: Không thả diều, lắp đặt thiết bị gần đường dây điện cao thế để tránh nguy cơ phóng điện.
- Chú ý thời tiết xấu: Khi có sấm sét, rút phích cắm các thiết bị nối đất và ngắt cầu dao nếu nhà bị ngập nước để đảm bảo an toàn.
Tuân thủ những nguyên tắc trên giúp bạn và gia đình tránh được các rủi ro không mong muốn khi sử dụng điện!
3. Một số quy chuẩn, tiêu chuẩn về an toàn điện
An toàn điện là yếu tố then chốt trong thiết kế, lắp đặt và vận hành các thiết bị điện, giúp giảm thiểu rủi ro tai nạn, đảm bảo hiệu suất hoạt động và bảo vệ con người. Dưới đây là một số tiêu chuẩn, thông tư và quy định quan trọng liên quan đến vật liệu, thiết bị và hệ thống điện:
- QCVN 132:2022/BTTTT: An toàn điện đối với Thiết bị đầu cuối Viễn Thông và CNTT (Thông Tư 24/2022/TT-BTTTT).
- TCVN 7722-1:2017 IEC 60598-1:2014 Về Đèn Điện – Phần 1: Yêu Cầu Chung Và Các Thử Nghiệm.
- TCVN 7722-2-1:2013 (IEC 60598-2-1:1979) Đèn điện – Phần 2-1: Yêu cầu cụ thể – Đèn điện thông dụng lắp cố định.
- QCVN 19:2019/BKHCN (An Toàn Điện, Tương Thích Điện Từ (EMI, EMS), An Toàn Quang Sinh Học).
- QCVN 9:2012/BKHCN (Tương thích điện từ đối với thiết bị điện và điện tử gia dụng)…
Ngoài ra, còn nhiều tiêu chuẩn, thông tư và quy định liên quan đến an toàn điện như QCVN 4:2009/BKHCN, QCVN 01:2020/BCT,…
Việc tuân thủ các tiêu chuẩn này không chỉ giúp đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng điện mà còn góp phần nâng cao hiệu suất và tuổi thọ thiết bị. Cho đến nay, Phúc Gia đã nhận được chỉ định thử nghiệm an toàn điện theo các tiêu chuẩn, thông tư và quy định trên.
4. 14 biện pháp đảm bảo an toàn điện hiệu quả
Để giảm thiểu rủi ro do điện gây ra, mỗi gia đình và doanh nghiệp cần áp dụng các biện pháp bảo vệ phù hợp. Dưới đây là 14 biện pháp hiệu quả giúp đảm bảo an toàn điện, hạn chế nguy cơ chập cháy và bảo vệ tính mạng cũng như tài sản.
4.1. Thiết kế và xây dựng hệ thống điện đúng cách
Thiết kế và xây dựng hệ thống điện đúng cách cần tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn như IEC và quy định của cơ quan quản lý địa phương.
Điều này giúp đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, giảm thiểu nguy cơ chập cháy, rò rỉ điện và bảo vệ an toàn cho con người lẫn thiết bị. Việc tuân thủ tiêu chuẩn còn giúp hệ thống dễ dàng bảo trì, nâng cấp khi cần thiết.
4.2. Sử dụng đầy đủ các thiết bị bảo vệ
Sử dụng đầy đủ các thiết bị bảo vệ như cầu dao, CB và RCD giúp ngăn chặn nguy cơ chập cháy, rò rỉ điện, bảo vệ an toàn cho người và thiết bị. Những thiết bị này có chức năng tự động ngắt điện khi phát hiện sự cố như quá tải hay ngắn mạch, giảm thiểu rủi ro giật điện.
Lắp đặt và kiểm tra định kỳ các thiết bị này là giải pháp quan trọng để đảm bảo an toàn điện trong gia đình và nơi làm việc.
4.3. Giữ khoảng cách an toàn với nguồn điện
Giữ khoảng cách an toàn với nguồn điện là nguyên tắc quan trọng để bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ giật điện. Sử dụng các thiết bị bảo vệ như cầu dao, CB, RCD giúp tự động ngắt điện khi xảy ra sự cố. Không chạm tay trực tiếp vào ổ cắm, cầu dao hay cầu chì, đồng thời đảm bảo các bộ phận này có nắp bảo vệ.
Khi sử dụng thiết bị điện cầm tay, luôn mang găng tay cách điện và đồ bảo hộ để giảm thiểu rủi ro rò rỉ điện.
4.4. Tránh dùng thiết bị điện khi đang sạc
Vừa sử dụng thiết bị điện vừa sạc không chỉ làm giảm tuổi thọ pin mà còn tiềm ẩn nguy cơ giật điện, cháy nổ, đặc biệt khi dây sạc hoặc nguồn điện có vấn đề. Dòng điện không ổn định có thể gây quá nhiệt, làm hỏng linh kiện và thậm chí gây tai nạn nghiêm trọng. Để đảm bảo an toàn, hãy sạc pin ở nơi khô ráo, tránh sử dụng thiết bị trong lúc sạc và chọn bộ sạc chính hãng.
4.5. Bảo trì, bảo dưỡng định kỳ
Bảo trì, bảo dưỡng định kỳ giúp phát hiện và khắc phục sớm các vấn đề tiềm ẩn trong hệ thống điện, ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ và hỏng hóc thiết bị. Đồ điện gia dụng hoạt động dựa trên nguyên lý sinh nhiệt từ dây đốt, nếu kém chất lượng hoặc lắp đặt sai quy cách có thể gây nguy hiểm.
Do đó, việc kiểm tra, bảo trì thường xuyên và thay thế thiết bị khi cần thiết là điều quan trọng để đảm bảo an toàn điện.
4.6. Sử dụng và bảo quản đúng cách
Để đảm bảo an toàn và tăng tuổi thọ thiết bị điện, hãy luôn sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và tuân thủ các quy tắc an toàn. Bảo quản thiết bị ở nơi khô ráo, sạch sẽ, tránh tiếp xúc với nước hoặc môi trường ẩm ướt để hạn chế rủi ro chập cháy, hỏng hóc.
4.7. Kiểm tra dòng điện trước khi sửa chữa, kiểm tra dòng dò
Tình trạng dòng dò xảy ra khi thiết bị bị hở điện, nhiễm điện,.. hoặc các đường điện lâu không được sử dụng cũng như không biết nguồn cấp từ đâu, nên việc kiểm tra tình trạng có hay không có nguồn điện là một việc rất cần thiết trước khi sử dụng hay sửa chữa để đảm bảo an toàn.
Hiện nay có một số thiết bị giúp kiểm tra dòng điện một cách nhanh chóng và đơn giản như: Bút thử điện, đồng hồ vạn năng,…
4.8. Có hệ thống dây nối đất
Muốn đảm bảo an toàn thì vỏ kim loại của các đồ điện gia dụng phải được nối với dây tiếp đất. Đặc biệt là khi sử dụng máy giặt và tủ lạnh nhất thiết phải có dây tiếp đất.
4.9. Lựa chọn vị trí lắp đặt cầu dao, cầu chì, công tắc an toàn
Khi sử dụng điện thì vị trí đặt cầu dao, cầu chì, công tắc, ổ cắm điện phải là nơi cao ráo, đảm bảo thuận tiện khi sử dụng. Đối với những hộ gia đình có trẻ nhỏ hoặc nằm trong vùng có thể bị ngập nước cần lưu ý đặt cao hơn nền và sàn nhà ít nhất 1,4 mét.
Đồng thời, phải luôn đặt những thiết bị này tại nơi khô ráo, nhiệt độ không quá nóng.
4.10. Sử dụng thiết bị điện chất lượng tốt
Sử dụng thiết bị điện chất lượng cao giúp tăng độ bền, giảm nguy cơ chập cháy và đảm bảo an toàn cho người dùng. Các sản phẩm như dây điện, ổ cắm, phích cắm hay nẹp cần được lựa chọn từ thương hiệu uy tín, đạt tiêu chuẩn an toàn. Đầu tư vào thiết bị điện tốt không chỉ giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa mà còn bảo vệ tính mạng và tài sản gia đình.
4.11. Được đào tạo về an toàn điện
Được đào tạo về an toàn điện giúp người sử dụng nắm vững cách vận hành thiết bị điện đúng cách, nhận diện các nguy cơ tiềm ẩn và phản ứng kịp thời khi xảy ra sự cố.
Việc này không chỉ giảm thiểu rủi ro tai nạn mà còn nâng cao ý thức bảo vệ bản thân và cộng đồng, góp phần tạo nên môi trường sống và làm việc an toàn hơn.
4.12. Trang bị bảo hộ đầy đủ khi thực hiện sửa chữa
Trang bị bảo hộ đầy đủ khi sửa chữa điện giúp giảm thiểu rủi ro giật điện và tai nạn lao động. Người thực hiện cần sử dụng mũ bảo hộ, găng tay cách điện, áo và kính bảo hộ, giày chuyên dụng để đảm bảo an toàn.
Bên cạnh đó, thợ sửa chữa phải tuân thủ tiêu chuẩn an toàn điện, sử dụng thiết bị leo trèo đúng quy định và trang bị kiến thức chuyên sâu để xử lý sự cố hiệu quả.
4.13. Thiết lập hệ thống cảnh báo và phản ứng khi có sự cố
Thiết lập hệ thống cảnh báo và phản ứng khi có sự cố giúp phát hiện sớm nguy hiểm và giảm thiểu rủi ro do điện gây ra. Các thiết bị như cảm biến khói, báo rò rỉ điện và cầu dao tự động giúp cảnh báo kịp thời và ngắt điện nhanh chóng khi có sự cố.
4.14. Không xây dựng, lắp đặt tự phát gần công trình lưới điện
Cần tránh đào đất gần móng cột điện có khả năng gây lún, sụt cột. Không nên đắp đất lên cao để tránh làm giảm khoảng cách an toàn từ dây dẫn điện đến mặt đất.
Tuyệt đối không được lắp đặt ăng-ten, dây phơi, giàn giáo, biển, hộp đèn quảng cáo, các vật dụng khác tại các vị trí mà khi đổ, rơi sẽ va quệt vào công trình lưới điện. Đồng thời, nghiêm cấm quăng, ném, bắn bất kỳ vật gì lên đường dây điện, vào công trình điện.
Ngoài những biện pháp an toàn khi sử dụng điện ở trên, bạn cũng cần phải tuân theo một số nguyên tắc và quy định của từng môi trường làm việc. An toàn cho bạn cũng chính là an toàn cho những người xung quanh. Vì vậy, hãy luôn đảm bảo thực hiện đúng các biện pháp phòng ngừa trước những nguồn điện năng gây hại.
5. Dịch vụ thử nghiệm, chứng nhận về an toàn điện cho sản phẩm Điện – Điện tử gia dụng, văn phòng
Trong bối cảnh thị trường điện – điện tử gia dụng ngày càng phát triển, đòi hỏi kiểm định chất lượng nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn. Thiết bị không đạt chuẩn có thể gây chập điện, cháy nổ, ảnh hưởng đến người dùng.
Do đó, doanh nghiệp cần dịch vụ thử nghiệm và chứng nhận an toàn điện để tuân thủ quy định pháp luật, nâng cao uy tín thương hiệu và tạo dựng niềm tin vững chắc với khách hàng. Ngoài ra, đối với các doanh nghiệp nước ngoài khi xuất khẩu sản phẩm vào Việt Nam, một số tiêu chuẩn được quốc tế công nhận nhưng không phù hợp với quy định của nước ta, cần được thử nghiệm lại hoặc bổ sung thêm.
Công ty Cổ phần Phòng thử nghiệm Phúc Gia (PGL) là tổ chức chuyên cung cấp dịch vụ thử nghiệm, kiểm định và chứng nhận cho các thiết bị điện-điện tử gia dụng và văn phòng. Với hơn 10 năm kinh nghiệm, Phúc Gia đã trở thành địa chỉ tin cậy của nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước.
Một số điểm nổi bật của Phúc Gia:
- Đội ngũ nhân sự giàu kinh nghiệm
Đội ngũ nhân sự gồm hơn 60 chuyên gia và kỹ sư được đào tạo bàn bản và giàu kinh nghiệm trong các lĩnh vực chứng nhận, thử nghiệm và tư vấn tiêu chuẩn, giúp dịch vụ của Phúc Gia luôn đạt chuẩn quốc tế, mang lại sự hài lòng cho khách hàng trong và ngoài nước.
Chuyên gia của Phúc Gia là thành viên của Ban kỹ thuật Tiêu chuẩn Quốc gia, Ban soạn thảo Quy chuẩn Việt Nam; thành viên của Hội đồng thẩm tra hồ sơ dự thảo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; chuyên gia kỹ thuật thuộc Hội đồng đánh giá Chỉ định của các Bộ như Bộ Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Chuyên gia Đánh giá Công nhận…
- Được Bộ, Ngành chỉ định
Cho đến nay, Phúc Gia đã vinh dự nhận được 20 Quyết định chỉ định và giấy chứng nhận từ 03 Bộ, Ngành, điển hình là các chỉ định và giấy chứng nhận từ Bộ Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ…
- Hệ thống quản lý chất lượng đạt chuẩn
Phúc Gia tự hào là đơn vị đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam được cả ba tổ chức công nhận đáp ứng yêu cầu quy định trong ISO/IEC 17025:2017 đối với lĩnh vực thử nghiệm điện – điện tử, với các chứng chỉ từ Văn phòng Công nhận Chất lượng (BoA), Văn phòng Công nhận Năng lực Đánh giá sự phù hợp về Tiêu chuẩn Chất lượng (AOSC), Viện Công nhận Chất lượng Việt Nam (VACI).
- Trang thiết bị hiện đại
Phòng thử nghiệm Phúc Gia luôn duy trì hệ thống thiết bị thử nghiệm đạt chuẩn quốc tế và được cập nhật thường xuyên. Phúc Gia sở hữu các máy móc, thiết bị thử nghiệm tiên tiến, đặc biệt trong các lĩnh vực như hiệu suất năng lượng, an toàn điện, tương thích điện từ, an toàn quang sinh học, và an toàn sản phẩm điện tử, đảm bảo mọi yêu cầu thử nghiệm đều được thực hiện chính xác và tin cậy.
- Hợp tác với nhiều khách hàng lớn
Phúc Gia trở thành đối tác tin cậy của nhiều thương hiệu lớn và các tập đoàn đa quốc gia như Apple, Ariston, Signify, Philips, Acer, MSI, Lenovo, Mitsubishi, Daikin, Sony, Sharp, Samsung, Electrolux, Panasonic, Xiaomi, Hitachi, Ferroli, Hisense…
Bên cạnh thử nghiệm và chứng nhận, Phúc Gia mở rộng sang lĩnh vực hiệu chuẩn và đào tạo, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm điện – điện tử tại Việt Nam.
Trên đây là những thông tin quan trọng về an toàn điện và các giải pháp giúp phòng tránh rủi ro hiệu quả. Hy vọng rằng, bài viết trên của Phúc Gia đã cung cấp kiến thức hữu ích, giúp bạn bảo vệ bản thân và gia đình khỏi các nguy cơ điện giật, chập cháy. Để được tư vấn chi tiết hơn về các giải pháp an toàn điện, liên hệ ngay với Phúc Gia – Trung tâm Thử nghiệm, Chứng nhận các sản phẩm Điện – Điện tử gia dụng và văn phòng hàng đầu hiện nay.
Thông tin chi tiết vui lòng liên hệ:
CÔNG TY CỔ PHẦN PHÒNG THỬ NGHIỆM PHÚC GIA
TRUNG TÂM CHỨNG NHẬN PHÚC GIA
TRUNG TÂM THỬ NGHIỆM KIỂM ĐỊNH PHÚC GIA
Địa chỉ: Cảng cạn Long Biên, Số 01 Huỳnh Tấn Phát, KCN Sài Đồng B, phường Long Biên, TP. Hà Nội, Việt Nam
Điện thoại: 0981.996.996/ 0982.996.696/ 024 7779 6696
E-mail: lab@phucgia.com.vn
Website: phucgia.com.vn
Thời gian làm việc: Thứ Hai đến Thứ Sáu 8:00 – 18:30; Thứ Bảy 8:00 – 12:00
“Liên Minh Phúc Gia – Vì cuộc sống tiện nghi”
Chúng tôi mong muốn mang lại nhiều “GIÁ TRỊ TỐT NHẤT” cho bạn!
