Sự Khác Biệt Giữa Nghị Định 30/2020/NĐ-CP Và Nghị Định 78/2025/NĐ-CP

Công tác văn thư và xây dựng văn bản quy phạm pháp luật là hai lĩnh vực quan trọng trong hệ thống quản lý hành chính tại Việt Nam. Để điều chỉnh và hướng dẫn các hoạt động này, Chính phủ đã ban hành hai văn bản pháp lý quan trọng:

Nghị định 30/2020/NĐ-CP, ban hành ngày 05/03/2020, quy định về công tác văn thư, bao gồm việc quản lý, xử lý và lưu trữ văn bản hành chính trong các cơ quan, tổ chức nhà nước (sau đây gọi tắt là Nghị định 30).
Nghị định 78/2025/NĐ-CP, ban hành ngày 01/04/2025, quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (Luật số 64/2025/QH15), với trọng tâm là quy trình xây dựng, ban hành và phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật (sau đây gọi tắt là Nghị định 78).

Mặc dù cả hai nghị định này đều hướng tới mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý văn bản, chúng có sự khác biệt rõ rệt về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng và quy trình nghiệp vụ. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết những điểm khác biệt này, giúp độc giả hiểu rõ hơn về vai trò và chức năng của từng nghị định trong bối cảnh quản lý hành chính hiện đại.

Xem thêm: Hồ sơ năng lực của Trung tâm Thử nghiệm Kiểm định và Chứng nhận Phúc Gia

Mục lục nội dung

I. TỔNG QUAN

1.Phạm vi và Đối tượng điều chỉnh:

Nghị định 30: Điều chỉnh công tác văn thư nói chung cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước, bao gồm các loại văn bản hành chính thông thường như Nghị quyết, Quyết định, Chỉ thị, Báo cáo, Công văn, Giấy mời, Giấy giới thiệu, Biên bản, Giấy nghỉ phép, v.v…..

Nghị định 78: Quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản Quy phạm pháp luật (Luật số: 64/2025/QH15). Nghị định điều chỉnh quá trình xây dựng, ban hành và truyền thông văn bản quy phạm pháp luật (Nghị định, Quyết định, Thông tư, Nghị quyết, Quy định/Quy chế/Điều lệ…) ở các cấp khác nhau như Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân….

2. Quy trình nghiệp vụ:

Nghị định 30: Tập trung vào các quy trình văn thư cơ bản như xử lý văn bản đi/đến, sao văn bản, lập hồ sơ, nộp lưu hồ sơ, quản lý con dấu….

Nghị định 78: Tập trung vào các quy trình chuyên sâu của hoạt động lập pháp/xây dựng pháp luật như luật, nghị định, chính sách, tổng kết thực tiễn, đánh giá tác động, soạn thảo, lấy ý kiến, thẩm định, thẩm tra, đăng công báo….

3. Loại biểu mẫu đính kèm (Phụ lục):

Phụ lục Nghị định 30… chủ yếu cung cấp các mẫu và hướng dẫn về thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản hành chính thông thường, các mẫu sổ sách, phiếu giải quyết văn bản, danh mục hồ sơ, mục lục hồ sơ, biên bản giao nhận hồ sơ phục vụ công tác văn thư và lưu trữ cơ quan.

Minh họa: Các Biểu mẫu đi kèm Nghị định 30

Phụ lục Nghị định 78… chủ yếu cung cấp các mẫu và hướng dẫn về thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản quy phạm pháp luật và các mẫu báo cáo, tờ trình, bản tổng hợp ý kiến sử dụng trong quá trình xây dựng và ban hành VBQPPL (ví dụ: Tờ trình chính sách, Báo cáo rà soát, Bản tổng hợp ý kiến, mẫu Nghị định, Thông tư, Quyết định VBQPPL…)….

Minh họa: Các Biểu mẫu đi kèm Nghị định 78

4. Yêu cầu cụ thể về nội dung văn bản:

Nghị định 30: Đi sâu vào hình thức và quy trình xử lý, xây dựng hệ thống quản lý tài liệu.

Nghị định 78: Đặt ra nhiều yêu cầu cụ thể về nội dung trong quá trình soạn thảo VBQPPL, ví dụ: báo cáo đánh giá tác động của chính sách…, báo cáo tổng kết thi hành pháp luật hoặc đánh giá thực trạng quan hệ xã hội…, bản so sánh, thuyết minh nội dung dự thảo…, bản tổng hợp ý kiến góp ý….

5. Quản lý và nguồn lực:

Nghị định 30: Đề cập đến trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức đối với công tác văn thư, kinh phí cho công tác văn thư và đào tạo, bồi dưỡng người làm công tác văn thư.

Nghị định 78: Quy định chi tiết hơn về nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật, bao gồm cán bộ, công chức soạn thảo, thẩm định, thẩm tra, người tham gia xây dựng chính sách…. Nghị định này cũng quy định việc bố trí, sử dụng, chế độ chính sách, đào tạo, bồi dưỡng đối với nhân lực này… và việc sử dụng chuyên gia. Nghị định 78 cũng nêu trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp đối với công tác xây dựng VBQPPL….

6. Quy định về Bản sao

Nghị định 30: Có Phụ lục III quy định chi tiết về cách trình bày bản sao sang định dạng giấy và định dạng điện tử. Quy định vị trí, cỡ chữ, kiểu chữ cho các thành phần thể thức bản sao (hình thức sao, tên cơ quan sao, số/ký hiệu, địa danh/thời gian, người ký, dấu, nơi nhận)

Nghị định 78: Không có quy định chi tiết về thể thức và mẫu bản sao trong các đoạn trích được cung cấp.

II. MỘT SỐ ĐIỂM KHÁC BIỆT

Các quy định thể thức và trình bày văn bản của 2 Nghị định có điểm giống nhau về Khổ giấy; Kiểu trình bày; Định lề trang; Phông chữ; Cỡ chữ; Vị trí số trang; Quốc hiệu; Tiêu ngữ; Tên cơ quan ban hành văn bản; Số, ký hiệu văn bản; Địa danh, ngày, tháng, năm; Tên văn bản; Cách trình bày nội dung; Chữ ký, chức vụ; Phụ lục kèm theo; Đánh số điều khoản; Mẫu văn bản. Tuy nhiên có sự khác biệt một số điểm được trình bày trong bảng dưới đây:

Tiêu chí	NĐ 78/2025/NĐ-CP	NĐ 30/2020/NĐ-CP	Nhận xét
Tên đầy đủ	Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.	Nghị định về công tác văn thư.	Nghị định 78 chi tiết hơn về quy định tổ chức thi hành luật.
Phạm vi điều chỉnh	Quy định chi tiết Điều 7, 31, khoản 1 Điều 32, 34, khoản 1 Điều 36, 69, khoản 4 và 5 Điều 70 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.	Quy định về công tác văn thư, bao gồm soạn thảo, ký ban hành văn bản, quản lý văn bản, lập hồ sơ, quản lý con dấu và thiết bị lưu khóa bí mật.	Nghị định 30 tập trung vào văn thư, NĐ78 tập trung vào quy phạm pháp luật.
Đối tượng áp dụng	Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương.	Cơ quan, tổ chức nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp.	Nghị định 78 hướng tới cơ quan lập pháp và hành pháp cấp cao hơn.
Cấu trúc văn bản	Chương I (Những quy định chung), Chương II (Xây dựng luật, nghị quyết của Quốc hội), Chương III (Tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật), Chương IV (Đánh giá và xử lý văn bản)	Chương I (Quy định chung), Chương II (Soạn thảo và ký ban hành văn bản), Chương III (Quản lý văn bản đi, đến), Chương IV (Lập hồ sơ và nộp lưu hồ sơ)	Nghị định 78 có cấu trúc phức tạp hơn với nhiều quy trình lập pháp
Định lề trang	Trái: 30-35 mm; Phải: 15-20 mm; Trên: 15-20 mm; Dưới: 15-20 mm.	Trái: 30-35 mm; Phải: 15-20 mm; Trên: 20-25 mm; Dưới: 20-25 mm.	Nghị định 30 có lề trên và dưới rộng hơn
Viết hoa vì phép đặt câu (Nguyên tắc viết hoa)	1. Viết hoa chữ cái đầu âm tiết thứ nhất của một câu hoàn chỉnh: sau dấu chấm câu (.); sau dấu hai chấm trong ngoặc kép (:“…”); khi xuống dòng hoặc bắt đầu đoạn. 2. Viết hoa chữ cái đầu âm tiết thứ nhất của khoản, điểm.	Viết hoa chữ cái đầu âm tiết thứ nhất của một câu hoàn chỉnh: Sau dấu chấm câu (.); sau dấu chấm hỏi (?); sau dấu chấm than (!) và khi xuống dòng.	Nghị định 30 Quy định cụ thể hơn các dấu câu. Nghị định 78 quy định cụ thể hơn về viết hoa sau dấu hai chấm trong ngoặc kép (:“…”) và chữ cái đầu âm tiết thứ nhất của khoản, điểm.
Viết hoa tên địa lý	Tên đơn vị hành chính được cấu tạo giữa danh từ chung với tên riêng của đơn vị hành chính đó: Viết hoa chữ cái đầu của các âm tiết tạo thành tên riêng và không dùng gạch nối. Ví dụ: thành phố Thái Nguyên, tỉnh Nam Định, tỉnh Đắk Lắk; quận Hải Châu, huyện Gia Lâm, huyện Ea H’leo, thị trấn Cầu Giát; phường Nguyễn Trãi, xã Ia Yeng, phường Điện Biên Phủ.	Trường hợp tên đơn vị hành chính được cấu tạo giữa danh từ chung kết hợp với chữ số, tên người, tên sự kiện lịch sử: Viết hoa cả danh từ chung chỉ đơn vị hành chính đó. Ví dụ: Quận 1, Phường Điện Biên Phủ,…	Nghị định 30 chi tiết hơn, có sự khác nhau giữa 2 NĐ này. Nghị định 30 quy định tên đơn vị hành chính kết hợp với Số, tên người, tên sự kiện lịch sử thì phải viết hoa. Còn Nghị định 78 thì không.
Viết hoa danh từ chung đã riêng hóa	Có đề cập nhưng không chi tiết bằng Nghị định 30.	Viết hoa chữ cái đầu của từ, cụm từ khi dùng như nhân xưng hoặc thể hiện sự trân trọng như “Bác”, “Đảng”.	Nghị định 30 có bổ sung trường hợp đặc biệt.

III. TỔNG KẾT

Nghị định 30/2020/NĐ-CP và Nghị định 78/2025/NĐ-CP đều là những văn bản quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam, quy định chi tiết về quản lý văn bản và quy trình ban hành văn bản pháp luật. Tuy nhiên, chúng có sự khác biệt căn bản về:

a) Mục đích sử dụng: Nghị định 30 phục vụ cho quản lý văn thư hàng ngày, trong khi Nghị định 78 tập trung vào quy trình pháp lý chuyên sâu.

b) Biểu mẫu đính kèm: Nghị định 30 bao gồm các phụ lục hướng dẫn thể thức văn bản hành chính, trong khi Nghị định 78 bao gồm các phụ lục hướng dẫn quy trình lập pháp và biện pháp tổ chức thi hành.

c) Đối tượng áp dụng: Nghị định 30 hướng tới các cơ quan hành chính và doanh nghiệp nhà nước, trong khi Nghị định 78 hướng tới các cơ quan lập pháp và hành pháp cấp cao.

Vì vậy, Nghị định 30/2020/NĐ-CP tập trung vào công tác văn thư, bao gồm soạn thảo, ký ban hành, quản lý văn bản đi – đến, lập hồ sơ và lưu trữ tài liệu. Đây là nền tảng cơ bản cho các cơ quan hành chính nhà nước và doanh nghiệp trong việc quản lý thông tin và tài liệu hành chính.

Nghị định 78/2025/NĐ-CP chuyên sâu hơn, quy định chi tiết quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, bao gồm lập đề xuất, lấy ý kiến, soạn thảo, thẩm định và truyền thông về văn bản pháp luật. Phạm vi của nghị định này bao gồm các cơ quan lập pháp như Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan ngang bộ.

Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa hai Nghị định này giúp các cơ quan, tổ chức tuân thủ đúng quy định pháp luật, nâng cao hiệu quả quản lý văn bản.

Xem thêm các bài viết sau:

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN PHÒNG THỬ NGHIỆM PHÚC GIA

TRUNG TÂM CHỨNG NHẬN PHÚC GIA

TRUNG TÂM THỬ NGHIỆM KIỂM ĐỊNH PHÚC GIA

Địa chỉ: Cảng cạn ICD Long Biên, Số 1 Huỳnh Tấn Phát, phường Thạch Bàn, quận Long Biên, thành phố Hà Nội

Điện thoại: 0981.996.996/ 0982.996.696/ 024.7779.6696

E-mail: lab@phucgia.com.vn

Website: phucgia.com.vn

Thời gian làm việc: Thứ Hai đến Thứ Sáu 8:00 – 18:30; Thứ Bảy 8:00 – 12:00