Kiểm tra hiệu suất năng lượng motor khi nhập khẩu vào Việt Nam là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, không phải loại motor nào cũng phải thực hiện quy trình này. Có hơn 13 trường hợp được miễn kiểm tra theo quy định mới nhất, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí. Vậy những trường hợp nào được áp dụng? Cùng Phúc Gia tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau!
Xem thêm: Hồ sơ năng lực của Trung tâm Thử nghiệm Kiểm định và Chứng nhận Phúc Gia
1. Căn cứ pháp lý của việc miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng motor
Những trường hợp được miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng motor đều được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật và hướng dẫn liên quan đến dán nhãn năng lượng cho động cơ điện, bao gồm:
- Luật số 50/2010/QH12 do Quốc Hội ban hành ngày 17/6/2010 quy định việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
- Quyết định số 04/2017/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính Phủ ban hành ngày 09/3/2017 – Quy định danh mục phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng, áp dụng mức hiệu suất năng lượng tối thiểu và lộ trình thực hiện.
- Quyết định số 14/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 24/5/2023 ban hành danh mục và lộ trình phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng phải loại bỏ và các tổ máy phát điện hiệu suất thấp không được xây dựng mới.
- Thông tư số 36/2016/TT-BCT do Bộ Công thương ban hành ngày 28/12/2016 – Quy định dán nhãn năng lượng cho phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương (cùng Văn bản hợp nhất Số 23/VBHN-BCT ngày 24/3/2020).
- Văn bản hợp nhất số 23/VBHN-BCT – Quy định nhãn dán năng lượng cho các phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương.
- Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7540-1:2013 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC/E1 Máy điện và khí cụ điện biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố – Quy định động cơ điện không đồng bộ ba pha Roto lồng sóc – Phần 1: Hiệu suất năng lượng.
Xem thêm: Khái niệm hiệu chuẩn và cách phân biệt hiệu chuẩn, hiệu chỉnh và kiểm định
2. Các trường hợp miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng motor
Căn cứ vào tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7540-1:2013 – Quy định động cơ điện không đồng bộ ba pha Roto lồng sóc – Phần 1: Hiệu suất năng lượng, không phải tất cả động cơ điện đều bắt buộc phải kiểm tra hiệu suất năng lượng trước khi lưu hành.
Trên thực tế, có một số trường hợp được miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng, giúp doanh nghiệp rút ngắn quy trình và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh. Dưới đây là các trường hợp cụ thể được miễn kiểm tra theo TCVN 7540-1:2013:
2.1. Dựa trên công suất motor
Căn cứ vào công suất, các loại motor sau sẽ không cần kiểm tra hiệu suất năng lượng:
- Trường hợp 1: Động cơ điện có công suất ra danh định dưới 0.75 kW (750W) được miễn dán nhãn năng lượng.
- Trường hợp 2: Động cơ điện có công suất ra danh định trên 150 kW cũng không bắt buộc dán nhãn năng lượng.
Lưu ý: Đối với động cơ có công suất từ 0.75 kW – 150 kW, việc có được miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng motor hay không còn phụ thuộc vào các yếu tố khác trong danh sách 15 trường hợp miễn trừ.

2.2. Dựa trên đặc điểm kỹ thuật
Trong một số trường hợp, dựa trên đặc điểm kỹ thuật, các motor có thiết kế hoặc tính năng đặc biệt có thể được miễn kiểm tra và dán nhãn năng lượng. Sau đây là các trường hợp cụ thể:
- Trường hợp 3: Động cơ điện có tần số danh định khác 50Hz hoặc 60Hz đều không cần làm các thủ tục kiểm tra hiệu suất năng lượng.
- Trường hợp 4: Động cơ có khả năng thay đổi tốc độ quay (hoạt động không liên tục) không bắt buộc thử nghiệm hiệu suất và dán nhãn năng lượng. Các motor này thường có ký hiệu trên nhãn (nameplate) như: S2…X%, S3…Y%…
- Trường hợp 5: Động cơ điện có từ 8 cực trở lên không phải kiểm tra hiệu suất và dán nhãn năng lượng. Lưu ý: Các loại motor 2 cực, 4 cực, 6 cực không thuộc diện miễn trừ.
2.3. Dựa trên loại động cơ
Khi xem xét các trường hợp miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng, không chỉ căn cứ vào công suất hay đặc điểm kỹ thuật mà loại động cơ cũng là yếu tố cần quan tâm. Dưới đây là những trường hợp motor được miễn thử nghiệm hiệu suất năng lượng dựa trên đặc tính của từng loại động cơ:
- Trường hợp 6: Motor sử dụng dòng điện một chiều (DC motor) không yêu cầu kiểm tra hiệu suất năng lượng.
- Trường hợp 7: Động cơ đồng bộ 3 pha (Synchronous motor) không cần dán nhãn năng lượng. Lưu ý, tránh nhầm lẫn loại động cơ này với động cơ không đồng bộ (Asynchronous motor).
- Trường hợp 8: Động cơ tích hợp với hộp số (Gear motor) không phải thử nghiệm hiệu suất năng lượng.
- Trường hợp 9: Động cơ Servo (Servo motor), dù sử dụng dòng điện xoay chiều hay một chiều đều được miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng motor.

2.4. Dựa trên thiết kế và hoạt động
Sau đây là các trường hợp mà motor sẽ được miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng dựa trên thiết kế và nguyên lý vận hành của chúng:
- Trường hợp 10: Các động cơ được tích hợp hoàn toàn trong một máy (ví dụ như motor của máy bơm, quạt hay máy nén) mà không thể kiểm tra riêng biệt sẽ không phải thực hiện thủ tục thử nghiệm hiệu suất để dán nhãn năng lượng.
- Trường hợp 11: Động cơ được chế tạo đặc biệt để vận hành trong môi trường có khí nổ, tuân theo tiêu chuẩn IEC 60079-0 sẽ được miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng.
- Trường hợp 12: Các động cơ được thiết kế riêng để sử dụng với bộ biến đổi điện theo tiêu chuẩn IEC 60034-25 không cần kiểm tra hiệu suất.
- Trường hợp 13: Motor điện được thiết kế riêng nhằm phục vụ cho các yêu cầu đặc biệt của máy (như khởi động nặng, chu kỳ khởi động/dừng cao, quán tính rotor nhỏ) cũng không phải kiểm tra hiệu suất năng lượng.
- Trường hợp 14: Động cơ được thiết kế riêng dùng cho những yêu cầu riêng biệt của nguồn lưới (chẳng hạn như dòng khởi động hạn chế, dung sai lớn về điện áp hoặc tần số) cũng không cần dán nhãn năng lượng.
- Trường hợp 15: Các motor được thiết kế riêng cho những điều kiện môi trường đặc biệt, không thuộc các điều kiện làm việc được quy định trong Điều 6 của TCVN 6627-1 (IEC 60034-1), sẽ được miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng.
3. Quy trình thử nghiệm hiệu suất năng lượng và dán nhãn năng lượng motor
Ngoài các trường hợp được miễn trừ, các loại động cơ điện khác để được phép lưu thông trên thị trường và phân phối đến tay người tiêu dùng, doanh nghiệp bắt buộc phải tiến hành thử nghiệm hiệu suất năng lượng và thực hiện công bố nhãn năng lượng theo quy định tại Quyết định số 14/2023/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 15/7/2023. Trong đó, TCVN 7540-1:2013 là tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia được áp dụng cho động cơ điện không đồng bộ ba pha Roto lồng sóc.
Quy trình thử nghiệm hiệu suất năng lượng được thực hiện như sau:
3.1. Bước 1: Đăng ký thử nghiệm hiệu suất năng lượng cho motor tại Bộ Công thương
Doanh nghiệp cần tạo tài khoản và thực hiện đăng ký thử nghiệm hiệu suất năng lượng cho motor trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Bộ Công Thương tại địa chỉ: https://dichvucong.moit.gov.vn.
Đồng thời, doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ đăng ký ban đầu, bao gồm:
- Giấy đăng ký thử nghiệm hiệu suất năng lượng;
- Kết quả thử nghiệm theo tiêu chuẩn TCVN 7540-1:2013;
- Mẫu nhãn năng lượng dự kiến.
3.3. Bước 2: Tiến hành thử nghiệm hiệu suất năng lượng tại Phúc Gia
Động cơ điện sẽ được kiểm tra hiệu suất năng lượng theo TCVN 7540-1:2013 tại các phòng thử nghiệm được Bộ Công thương chỉ định. Nếu quý doanh nghiệp có nhu cầu, Phúc Gia sẽ hỗ trợ doanh nghiệp liên hệ với các phòng thử nghiệm Quatest 1 ở Hà Nội để lấy mẫu, thử nghiệm theo TCVN 7540:2013.
Tiêu chuẩn TCVN 7540-1:2013 quy định mức hiệu suất năng Lượng của động cơ điện không đồng bộ, ba pha, roto lồng sóc, một tốc độ, sử dụng nguồn điện tần số 50 Hz và/ hoặc 60 Hz và:
- Có điện áp danh định UN đến 1000 V;
- Có công suất ra danh định PN (PN là công suất hệ thống) là từ 0,75 kW đến 150 kW;
- Có 2, 4 hoặc 6 cực;
- Hoạt động ở kiểu chế độ S1 (chế độ liên tục);
- Làm việc trực tiếp trên lưới;
Động cơ có trang bị hộp số có thể tháo rời hoặc cơ cấu hãm cũng thuộc phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn này mặc dù trong các động cơ này có thể sử dụng các trục và mặt bích đặc biệt.
Về giới hạn danh nghĩa của mức hiệu suất năng lượng:
Giới hạn danh nghĩa (%) đối với hiệu suất năng lượng mức tối thiểu ở 50 Hz
| PN
(kW) |
SỐ CỰC | ||
| 2 | 4 | 6 | |
| 0,75 | 72,1 | 72,1 | 70,0 |
| 1,1 | 75,0 | 75,0 | 72,9 |
| 1,5 | 77,2 | 77,2 | 75,2 |
| 2,2 | 79,7 | 79,7 | 77,7 |
| 3 | 81,5 | 81,5 | 79,7 |
| 4 | 83,1 | 83,1 | 81,4 |
| 5,5 | 84,7 | 84,7 | 83,1 |
| 7,5 | 86,0 | 86,0 | 84,7 |
| 11 | 87,6 | 87,6 | 86,4 |
| 15 | 88,7 | 88,7 | 87,7 |
| 18,5 | 89,3 | 89,3 | 88,6 |
| 22 | 89,9 | 89,9 | 89,2 |
| 30 | 90,7 | 90,7 | 90,2 |
| 37 | 91,2 | 91,2 | 90,8 |
| 45 | 91,7 | 91,7 | 91,4 |
| 55 | 92,1 | 92,1 | 91,9 |
| 75 | 92,7 | 92,7 | 92,6 |
| 90 | 93,0 | 93,0 | 92,9 |
| 110 | 93,3 | 93,3 | 93,3 |
| 132 | 93,5 | 93,5 | 93,5 |
| 150 | 93,8 | 93,8 | 93,8 |
3.3. Bước 3: Công bố dán nhãn năng lượng cho sản phẩm motor
Sau khi hoàn tất thử nghiệm hiệu suất năng lượng, doanh nghiệp phải tiến hành công bố và dán nhãn năng lượng cho sản phẩm motor trước khi đưa ra thị trường.
Hồ sơ cần chuẩn bị:
- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh;
- Giấy Công bố dán Nhãn Năng Lượng;
- Phụ lục sản phẩm đăng ký;
- Kết quả thử nghiệm;
- Mẫu tem năng lượng dự kiến;
- Công văn gửi Bộ Công Thương;
- Cùng các giấy tờ khác liên quan.
Thời gian xử lý: Khoảng 3 – 5 ngày làm việc kể từ ngày nộp đầy đủ hồ sơ.
Nơi tiếp nhận hồ sơ: Vụ Tiết kiệm năng lượng Bộ Công Thương hoặc nộp trực tuyến qua: https://dichvucong.moit.gov.vn.
Lưu ý:
Theo Mục 1 Công văn 5010/TCHQ-GSQL ban hành bởi Tổng cục Hải quan năm 2017 hướng dẫn như sau:
“Văn bản xác nhận đăng ký công bố hiệu suất năng lượng và dán nhãn năng lượng có thể sử dụng thay cho Phiếu thử nghiệm hiệu suất năng lượng tối thiểu để thực hiện thủ tục thông quan hàng hóa. Do vậy, đối với hàng hóa thuộc danh mục kiểm tra hiệu suất năng lượng, doanh nghiệp nộp văn bản xác nhận đăng ký công bố hiệu suất năng lượng và dán nhãn năng lượng của Bộ Công Thương (bản sao có đóng dấu xác nhận của doanh nghiệp) cho cơ quan hải quan để xem xét giải quyết thủ tục thông quan. Doanh nghiệp chịu trách nhiệm thực hiện kiểm tra hiệu suất năng lượng trực tiếp với Bộ Công Thương. Giấy công bố dán nhãn năng lượng sẽ thay thế phiếu kết quả thử nghiệm hiệu suất năng lượng trong quá trình thông quan lô hàng tiếp theo.”
3.4. Bước 4: Dán nhãn lên motor
Sau khi hoàn tất thủ tục công bố dán nhãn năng lượng, doanh nghiệp cần thực hiện bước cuối cùng trong quy trình là gắn nhãn năng lượng trực tiếp lên sản phẩm trước khi đưa ra thị trường.
- Nhãn năng lượng: Theo quy định tại khoản 1, Điều 1 của Quyết định 04/2017/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 09/3/2017, các sản phẩm thuộc danh mục quản lý hiệu suất năng lượng bao gồm cả động cơ điện (motor) bắt buộc phải dán nhãn năng lượng. Nhãn này phải thể hiện mức hiệu suất năng lượng của sản phẩm một cách rõ ràng, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết khả năng tiết kiệm điện khi so sánh giữa các sản phẩm cùng loại.
- Nhãn phụ khác: Theo khoản 4 Điều 3 Nghị định 43/2017/NĐ-CP thì “Nhãn phụ là nhãn thể hiện những nội dung bắt buộc được dịch từ nhãn gốc của hàng hoá bằng tiếng nước ngoài ra tiếng Việt và bổ sung những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt theo quy định của pháp luật Việt Nam mà nhãn gốc của hàng hoá còn thiếu”. Chính vì vậy, nếu tủ lạnh nhập khẩu thuộc trường hợp phải có nhãn phụ như trên, thì doanh nghiệp cần dán nhãn phụ cho hàng hóa theo Nghị định 43/2017/NĐ-CP được ban hành bởi Chính phủ năm 2017, quy định về Nhãn hàng hóa.
Lưu ý rằng việc dán tem phải thực hiện trước khi sản phẩm lưu thông ra thị trường, đảm bảo không bong tróc, không che khuất thông tin gốc của sản phẩm, và đúng vị trí theo hướng dẫn từ nhà sản xuất hoặc quy chuẩn kỹ thuật.

4. Lưu ý nếu phải làm thủ tục kiểm tra hiệu suất năng lượng
Quy định về việc kiểm tra hiệu suất năng lượng motor áp dụng cho cả động cơ nhập khẩu và sản xuất trong nước. Cụ thể như sau:
- Đối với motor nhập khẩu: Theo Quyết định số 14/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 24/5/2023, việc kiểm tra hiệu suất và dán nhãn năng lượng là yêu cầu bắt buộc trước khi cơ quan hải quan tiến hành thông quan. Do đó, các hồ sơ thử nghiệm hiệu suất năng lượng cần được chuẩn bị đầy đủ và gửi cho cơ quan kiểm định để đảm bảo quá trình nhập khẩu diễn ra đúng quy định.
- Đối với motor sản xuất trong nước: Các đơn vị sản xuất phải hoàn tất việc dán nhãn năng lượng lên động cơ trước khi bán ra thị trường và chịu trách nhiệm về việc này.
5. Phúc Gia – Dịch vụ công bố dán nhãn năng lượng cho động cơ điện uy tín
Trong số hơn 200 tổ chức hoạt động trong lĩnh vực Thử nghiệm – Chứng nhận điện, điện tử tại Việt Nam, Công ty Cổ phần Phòng thử nghiệm Phúc Gia nổi bật là một đơn vị tư nhân tiêu biểu, ghi dấu ấn mạnh mẽ nhờ chiến lược đầu tư bài bản vào công nghệ, con người và hệ thống quản trị theo các chuẩn mực quốc tế.

Một số điểm mạnh vượt trội của Phúc Gia có thể kể đến:
- Cơ sở hạ tầng hiện đại: Diện tích gần 5.000 m², được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị tiên tiến hàng đầu hiện nay.
- Nguồn nhân lực chất lượng cao: Đội ngũ gần 100 kỹ sư và chuyên gia kỹ thuật, được tuyển chọn kỹ lưỡng và đào tạo chuyên sâu theo tiêu chuẩn quốc tế.
- Phạm vi thử nghiệm đa dạng: Thực hiện thử nghiệm các sản phẩm thuộc lĩnh vực: Điện – điện tử gia dụng, thiết bị văn phòng, viễn thông, công nghệ thông tin.
- Tiên phong trong thử nghiệm công nghệ mới: Chủ động triển khai các phép thử cho các công nghệ hiện đại như: 4G/5G, Wi-Fi 6, RFID, NFC. Đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật ngày càng cao trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện.
- Được công nhận bởi 3 tổ chức uy tín tại Việt Nam: BoA, AOSC, VACI – công nhận Phúc Gia là tổ chức thử nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025.
- Được chỉ định bởi 3 Bộ quản lý chuyên ngành: Bộ Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông (nay hợp nhất với Bộ KH&CN), Bộ Khoa học và Công nghệ. Cho phép thực hiện đánh giá sự phù hợp đối với gần 90% quy chuẩn và tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành trong các lĩnh vực điện, điện tử và CNTT.
Do đó, nếu doanh nghiệp lựa chọn dịch vụ dán nhãn năng lượng motor điện tại Phúc Gia, các chuyên gia của Phúc Gia sẽ tư vấn miễn phí các thủ tục, đánh giá tính pháp lý của bộ hồ sơ, sau đó đại diện nộp và có trách nhiệm theo dõi, nhận kết quả hoặc xử lý những phản hồi từ cơ quan chuyên ngành.
Hy vọng danh sách 13+ trường hợp miễn kiểm tra hiệu suất năng lượng motor trên đây đã giúp quý doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các quy định hiện hành. Nếu còn điều gì thắc mắc hoặc cần tìm hiểu dịch vụ dán nhãn năng lượng cho động cơ điện, đừng ngần ngại liên hệ với các chuyên gia của Phúc Gia để tư vấn và hỗ trợ miễn phí!
Thông tin chi tiết vui lòng liên hệ:
CÔNG TY CỔ PHẦN PHÒNG THỬ NGHIỆM PHÚC GIA
TRUNG TÂM CHỨNG NHẬN PHÚC GIA
TRUNG TÂM THỬ NGHIỆM KIỂM ĐỊNH PHÚC GIA
Địa chỉ: Cảng cạn Long Biên, Số 01 Huỳnh Tấn Phát, KCN Sài Đồng B, phường Long Biên, TP. Hà Nội, Việt Nam
Điện thoại: 0981.996.996/ 0982.996.696/ 024 7779 6696
E-mail: lab@phucgia.com.vn
Website: phucgia.com.vn
Thời gian làm việc: Thứ Hai đến Thứ Sáu 8:00 – 18:30; Thứ Bảy 8:00 – 12:00
“Liên Minh Phúc Gia – Vì cuộc sống tiện nghi”
Chúng tôi mong muốn mang lại nhiều “GIÁ TRỊ TỐT NHẤT” cho bạn!
